Wintergasten in de polder
Voedselrijke graslanden en veilige plassen voor honderdduizenden vogels uit alle windstreken
Het gras is altijd groener in Nederland. Dat zou je kunnen denken, want miljoenen ganzen en eenden komen in de winter massaal af op onze voedselrijke velden. Voor de grote groepen kolganzen, brandganzen, rotganzen en toendrarietganzen zijn onze graslanden een gedekte tafel. En op de verlaten akkers vinden ze oogstresten van bieten, aardappelen en granen. Overdag kunnen de vogels hun buik vol eten, in de nacht zoeken ze de veiligheid van het water op. In de Noord-Hollands polders stikt het nu van het vogelleven. Onze boswachter Chris Rost heeft een aantal wintergasten uitgelicht en nodigt je uit om ze te komen bewonderen in de Eilandspolder bij Driehuizen.
1. Kolgans
De meeste kolganzen brengen de winter door in weidegebieden met natte greppels en sloten. Ze hebben water nodig tijdens het eten om het voedsel weg te spoelen. En een grote plas om te slapen. Ze broeden in Noord-Rusland op toendra’s. Ze komen begin oktober in grote aantallen naar Nederland. Met hun witte kol en zwarte strepen op de buik zijn het prachtige beesten.
2. Smient
De vogel broedt in de noordelijke delen van Europa en Azië. Smienten vliegen grote afstanden en ze overwinteren vooral in Nederland. De smient is bij ons dus een heel algemene wintergast. In open poldergebieden met veel water kan je grote groepen smienten zien. Ze maken een helder fluitend geluid. Piet Zomerdijk uit Alkmaar ontrafelde het gedrag in de wintergroepen in met name de Zeevang. Hij gaf er een lezing over op de Noord-Hollandse Natuurdag.
Kijktip: Eilandspolder
Overal wintergasten in prachtige polder
Boswachter Chris Rost: “Veenweidegebieden als de Eilandspolder zijn in de winter lekker soppig en dus aantrekkelijk voor veel watervogels. Leuk zijn de gemengde groepen ganzen. En in elke sloot kan een prachtige wintertaling zitten. In de Eilandspolder kan je alles goed bekijken vanaf de omliggende dijkjes. Er is een fietsroute en een wandelroute. En vergeet het Kerkemeertje aan de Leyweg niet!
3. Wintertaling
Deze kleine eend vormt buiten het broedseizoen grote koppels. Ze worden vaak aangetroffen in natte graslanden waar ze zich voeden met zaden en ongewervelde waterdieren. Wintertalingen zijn snelle vliegers en kunnen rechtstreeks uit het water opstijgen zonder over het wateroppervlak te lopen. Van ver is het karakteristieke geluid van de baltsende mannetjes te horen.
4. Grote zilverreiger
De grote zilverreiger is een opvallende nieuwe verschijning in het open Noord-Hollandse landschap. De vogels die ’s winters in onze polders verschijnen, broeden in Rusland, Oekraïne maar ook in Frankrijk. De Nederlandse broedpopulatie is vrij klein. Tijdens het broedseizoen leven ze in kolonies in bomen en in struiken samen met andere watervogels. Ze eten kleine vissen maar ook vogels en kleine zoogdieren. Daarom zie je ze vaak midden in een weiland staan, wachtend op een onvoorzichte muis.
5. Goudplevier
Broedt op arctische toendra’s en rotsachtige hellingen. Ze verwinteren in Nederland in begraasde graslanden waar ze vaak samen met kieviten voorkomen. Ook zijn ze te vinden in waddengebieden. Ze eten vooral wormen die ze ’s nachts met hun grote ogen kunnen zien. Als het gaat vriezen, zijn de goudplevieren snel uit Nederland vertrokken. Ze zakken dan af tot aan Spanje aan toe.