Wintergasten in de polder

Zonsopkomst in de Eilandspolder
© Ronald van Wijk

Voedselrijke graslanden en veilige plassen voor honderdduizenden vogels uit alle windstreken

Het gras is altijd groener in Nederland. Dat zou je kunnen denken, want miljoenen ganzen en eenden komen in de winter massaal af op onze voedselrijke velden. Voor de grote groepen kolganzen, brandganzen, rotganzen en toendrarietganzen zijn onze graslanden een gedekte tafel. En op de verlaten akkers vinden ze oogstresten van bieten, aardappelen en granen. Overdag kunnen de vogels hun buik vol eten, in de nacht zoeken ze de veiligheid van het water op. In de Noord-Hollands polders stikt het nu van het vogelleven. Onze boswachter Chris Rost heeft een aantal wintergasten uitgelicht en nodigt je uit om ze te komen bewonderen in de Eilandspolder bij Driehuizen.

1. Kolgans

De meeste kolganzen brengen de winter door in weidegebieden met natte greppels en sloten. Ze hebben water nodig tijdens het eten om het voedsel weg te spoelen. En een grote plas om te slapen. Ze broeden in Noord-Rusland op toendra’s. Ze komen begin oktober in grote aantallen naar Nederland. Met hun witte kol en zwarte strepen op de buik zijn het prachtige beesten.

Waarnemingen in Noord-Holland

Kolgans - Henk van Bruggen
© Henk van Bruggen
Jonge kolganzen zijn goed te herkennen aan het ontbreken van de zwarte strepen op de buik.

2. Smient

De vogel broedt in de noordelijke delen van Europa en Azië. Smienten vliegen grote afstanden en ze overwinteren vooral in Nederland. De smient is bij ons dus een heel algemene wintergast. In open poldergebieden met veel water kan je grote groepen smienten zien. Ze maken een helder fluitend geluid. Piet Zomerdijk uit Alkmaar ontrafelde het gedrag in de wintergroepen in met name de Zeevang. Hij gaf er een lezing over op de Noord-Hollandse Natuurdag.

Waarnemingen in Noord-Holland

Smient - Menno Schaefer
© Menno Schaefer
Vanwege het geluid wordt deze eend ook wel fluiteend genoemd.

Kijktip: Eilandspolder

Overal wintergasten in prachtige polder

Boswachter Chris Rost: “Veenweidegebieden als de Eilandspolder zijn in de winter lekker soppig en dus aantrekkelijk voor veel watervogels. Leuk zijn de gemengde groepen ganzen. En in elke sloot kan een prachtige wintertaling zitten. In de Eilandspolder kan je alles goed bekijken vanaf de omliggende dijkjes. Er is een fietsroute en een wandelroute. En vergeet het Kerkemeertje aan de Leyweg niet!

Meer over dit gebied
Chris Rost
© Dutchphoto

3. Wintertaling

Deze kleine eend vormt buiten het broedseizoen grote koppels. Ze worden vaak aangetroffen in natte graslanden waar ze zich voeden met zaden en ongewervelde waterdieren. Wintertalingen zijn snelle vliegers en kunnen rechtstreeks uit het water opstijgen zonder over het wateroppervlak te lopen. Van ver is het karakteristieke geluid van de baltsende mannetjes te horen.

Waarnemingen in Noord-Holland

Wintertaling - Henk van Bruggen
© Henk van Bruggen
De mannetjes zijn misschien wel de mooiste eenden die we in Noord-Holland hebben.

4. Grote zilverreiger

De grote zilverreiger is een opvallende nieuwe verschijning in het open Noord-Hollandse landschap. De vogels die ’s winters in onze polders verschijnen, broeden in Rusland, Oekraïne maar ook in Frankrijk. De Nederlandse broedpopulatie is vrij klein. Tijdens het broedseizoen leven ze in kolonies in bomen en in struiken samen met andere watervogels. Ze eten kleine vissen maar ook vogels en kleine zoogdieren. Daarom zie je ze vaak midden in een weiland staan, wachtend op een onvoorzichte muis.

Waarnemingen in Noord-Holland

Grote Zilverreiger - Henk van Bruggen
© Henk van Bruggen
Tegenwoordig overwinteren er in Nederland net zoveel grote zilverreigers als blauwe reigers.

5. Goudplevier

Broedt op arctische toendra’s en rotsachtige hellingen. Ze verwinteren in Nederland in begraasde graslanden waar ze vaak samen met kieviten voorkomen. Ook zijn ze te vinden in waddengebieden. Ze eten vooral wormen die ze ’s nachts met hun grote ogen kunnen zien. Als het gaat vriezen, zijn de goudplevieren snel uit Nederland vertrokken. Ze zakken dan af tot aan Spanje aan toe.

Waarnemingen in Noord-Holland

Goudplevier
© Wil Doorn
Soms kan je in het voorjaar goudplevieren zien in het prachtige zomerkleed, met zwarte buik.

Help onze gasten de winter door

Rust, ruimte en voedsel. Dat is de reden waarom zo veel vogels in de winter onze kant op komen. Maar Noord-Holland is een kleine en vooral drukke provincie. Als vogel ben je dan al snel aangewezen op natuurgebieden. Hier kunnen ze de koude wintermaanden overleven voordat ze weer terug gaan naar het hoge Noorden.

Word Beschermer

Het welkomstpakket ligt voor je klaar

Je ontvangt 4x per jaar een magazine, een persoonlijke Natuurpas en onze handige Natuur- en Wandelgids.
Smienten
© Mathias Schaef / Nature in Stock
cover M4 2024

Maak gratis kennis met ons magazine

Ben je liefhebber van natuur? Dan mag je ons magazine niet missen. Met de mooiste natuurfoto's, opvallende weetjes over dieren én verrassende achtergrondverhalen uit het veld. Inclusief fiets- of wandelroute. 

 

Naar boven