Verhalen vol passie: Tuin van de abdij van Egmond

Vrijwilligerswerk op een mystieke plek vol geschiedenis

Groene vrijwilligers werken met veel passie aan hun terreinen. In elke nieuwsbrief vertellen we één ‘Groen verhaal vol passie’. 

Mens, maatschappij, natuur en milieu

Toen rond het jaar 950 het Sint Adelbertusklooster in Egmond werd gesticht, had niemand kunnen bedenken dat het later zou uitgroeien tot een machtig religieus en bestuurlijk centrum. Na de verwoesting rond 1570 is een nieuwe abdij gebouwd in 1935 waar op dit moment nog 12 broeders zijn gevestigd. Zij houden zich niet alleen bezig met religie en spiritualiteit, maar zijn ook zeer betrokken bij mens, maatschappij en natuur en milieu. Zo is er een groep vrijwilligers die hen helpt en bij het zo natuurlijk mogelijk onderhouden van het terrein. 

Natuurwerkdag als vliegwiel

Rond de abdij ligt 4 hectare groen dat in de jaren flink was verruigd en verwaarloosd. Zo’n divers en groot terrein vraagt nu eenmaal veel tijd en energie. Toen 15 jaar geleden het idee kwam om met de Natuurwerkdag een goede start te maken met het beheer, werd dat positief opgepakt. Een groep mensen stak de handen uit de mouwen, maar het werk was nog lang niet af! Van het een kwam het ander. Inmiddels werkt een vrijwilligersgroep van ongeveer 20 mensen meerdere keren per week op het terrein. Door de diversiteit is er voor ieder wat wils. Ook voor technische en andere praktische klussen draaien de vrijwilligers hun hand niet om. 

Diversiteit van de tuin

De Abdijtuin bestaat uit allerlei onderdelen met elk een eigen functie en karakter. Zo is er op een verwilderd stukje grond een bostuin aangelegd met een variatie aan struiken, vaste planten en kruiden. Deze dragen allemaal bij aan voedsel voor mens, dier of de bodem. In de moestuin en groentekas groeit van alles waar de monniken en vrijwilligers van kunnen eten. In beide tuinen werken ze volgens de principes van de permacultuur, er wordt met een ecologische basis getuinierd. 

Om de leefomgeving voor bestuivers te vergroten, werken de vrijwilligers hard in de tweedelige vlindertuin. Een deel is ingericht als een heemtuin, bestaande uit grassen, wilde bloemen en een poel. Hier vind je veel variatie in structuur en dus gelaagdheid, waar insecten veiligheid en nestgelegenheid vinden. Het andere deel staat het boordevol nectarplanten. Een ideale combinatie voor de insecten die voorkomen rond de abdij.

Kruidentuinen zijn van oudsher onderdeel van de abdij

Er zijn twee verschillende kruidentuinen die zijn aangelegd volgens oeroude voorschriften. Rond het jaar 750 liet Karel de Grote in dichtvorm vastleggen welke (geneeskrachtige) kruiden minimaal aanwezig moeten zijn bij een klooster. De vrijwilligers hebben dit oeroude gedicht in Oudnederlands ontrafeld en in samenwerking met de Hortus Alkmaar en het Openluchtmuseum Arnhem de meeste historische kruiden kunnen verzamelen. 

Collectie appel-, peer en pruimenbomen

Naast de groente- en kruidentuinen staat ook een boomgaard met collectie aan verschillende appel-, -peer-, en pruimenbomen. Deze worden onderhouden door de Pomologische vereniging Noord-Holland (POM). Zij zijn specialisten op dit gebied en dragen zo ook hun steentje bij. Zo weten de vrijwilligers door samenwerking de tuin steeds waardevoller te maken. 

Overal aan de slag

Naast de vrij te bezoeken delen van de tuin zijn er ook privé gedeeltes voor de broeders. Daar kunnen zij zich rustig afzonderen. Dat betekent niet dat de vrijwilligers zich daar niet inzetten voor een groene en natuurlijke omgeving. Langs de randen van het gazon zijn bloemrijke stroken aangelegd waar het wemelt van de insecten. Ook zorgen de vrijwilligers voor geleidelijke overgangen van grasland naar bos waar veel vogels en andere kleine dieren  zich thuis voelen. In andere delen van het jaar staat het hier vol met stinzenplanten, onder andere sneeuwklokjes, daslook en boshyacinten. 

Met de hulp van een enthousiaste groep vrijwilligers is de omgeving rond de abdij geworden tot een biodiverse, groene tuin met vele onderdelen vol geschiedenis. De openbare wandelpaden worden druk bezocht door mensen die genieten van de omgeving of de rust zoeken op een bankje in de zon. Zo is de abdijtuin een prachtige en mystieke plek met zowel rust als reuring. 

Meer weten? Er is nog veel meer informatie te vinden of kom eens langs en maak een wandeling!