Groeiend veen

Vitaal Veen

Midden in dit 629 hectare grote natuurgebied Het Ilperveld willen we een natuurkern van 50-100 hectare vitaal veen realiseren. Waar het land kletsnat wordt, veenmos weer gaat groeien en de kwaliteit van het water flink verbetert. Aan de randen van dit ‘veenmoeras’ komt een ring van vochtige, kruidenrijke graslanden, waar de velden in het voorjaar kleuren van de talloze bloeiende bloemen en jonge weidevogels kunnen opgroeien. 

Optimale groei omstandigheden

Om vitaal veen te creëren doen we onderzoek naar hoe veenmos zo optimaal mogelijk kan groeien, ook in droge zomers. Daarbij is de waterkwaliteit van grote invloed. Schoon water is een belangrijke voorwaarde voor de ontwikkeling van veenmosrietlanden (en waar mogelijk moerasheide). Uitgangspunt is dus om zoveel mogelijk gebiedseigen water vast te houden en weinig vervuild water binnen te laten. Wij zien dat hernieuwde veengroei ongewenste bodemdaling kan stoppen. Over een aantal jaar zullen onze onderzoeksresultaten van betekenis zijn voor andere veengebieden.

Bodemdaling

Als veen droger wordt, door klimaatverandering of ontwatering kan de grond wel zo'n 2 tot 4 mm per jaar dalen. Dit is een groot probleem, dus hoe sneller we dit proces keren hoe beter. Het ontstaan van een 1 meter dikke veenlaag duurt gemiddeld zo'n 1000 jaar, maar het kan ook sneller of langzamer gaan afhankelijk van de condities en plantensoorten.

Wat is groeiend veen

Als de bodem voldoende nat blijft worden dode plantenresten slecht afgebroken en zullen deze resten zich jaar na jaar gaan ophopen. Langzaam maar zeker ontstaat er dan een dikker wordende bruine laag van goed geconserveerde plantenresten: de veenbodem. Dat bodemvormende proces wordt veenvorming genoemd.

Vergroten biodiversiteit

Dit gebied vraagt om intensief beheer. Zo zorgen we dat het Ilperveld voldoende open blijft voor de weidevogels die er leven, maar ook om de negatieve effecten van teveel stikstof tegen te gaan. Natte en vochtige rietlanden herbergen allerlei bijzondere diersoorten. Denk aan zeldzame rietvogels, Noordse woelmuis en allerlei op riet- en zeggeverlanding gespecialiseerde (nacht)vlinders. Er leven allerlei broedende moerasvogels als roerdomp, snor, baardmannetje, waterral, rietzanger, porseleinhoen, kleinst en klein waterhoen en kleine karekiet. Een aantal van deze soorten zijn kenmerkend voor dit Natura2000 gebied en we zetten alles op alles voor een goed leefgebied vol voedsel. 

In de moslaag leven soorten zoals ronde zonnedauw, moerasviooltje en blauwe knoop.

Klimaatbestendig

Het Ilperveld vormt een belangrijke klimaatbuffer, waarmee we koolstof kunnen vastleggen, de biodiversiteit versterken en waterberging creëren. 

Binnen het IBP Vitaal Platteland werken Rijk, provincies, gemeenten, waterschappen en
maatschappelijke organisaties (zoals landbouw en natuurorganisaties) samen aan uitvoering van projecten.