Overal waar je kijkt: distelvlinders

Een heuse invasie

Wie een tuin met bloemen heeft zal het vast al zijn opgevallen. Overal waar je kijkt zie je distelvlinders. Er is op dit moment sprake van een heuse invasie, die plaatsvindt vanuit Zuid-Europa. Daarbij overspoelen vele tienduizenden distelvlinder ons land. Normaal gesproken zijn ze een zeldzaamheid. Distelvlinders hebben hun naam trouwens niet voor niets; ze houden enorm van distels, maar ook van luzerne, vlinderstruiken, koninginnenkruid en grote klit. Op deze planten drinken ze volop van de nectar. Vooral akkerdistels, maar ook brandnetels gebruiken ze tevens als waardplant om hun eitjes op af te zetten. Maar waar komt die invasie nu ineens vandaan? Het antwoord op deze vraag vinden we helemaal in Afrika.

Voorwaarde: gunstige omstandigheden tijdens de trek

In Afrika leven distelvlinders iets ten zuiden van de Sahara. In de zeldzame jaren dat er veel regen valt tijdens ons najaar, kunnen ze daar werkelijk exploderen door de uitbundige plantengroei. Dat geldt daar voor meer vlindersoorten. Maar het bijzondere van de distelvlinder is dat deze vervolgens tijdens onze winter als een massale golf de enorme Sahara over trekt, om dan in Noord-Afrika weer een grote generatie voort te brengen. Deze generatie trekt vervolgens eind februari/maart de Middellandse Zee over om in Zuid-Europa weer voor veel nieuw nageslacht te zorgen. Het is dan mei begin juni dat deze nakomelingen nog noordelijker trekken en ook ons land bereiken. Maar het is wel een verhaal van als, als, als. Er moet dan wel veel meezitten voor de distelvlinder, want ook in Noord-Afrika en Zuid-Europa moeten de omstandigheden voordelig zijn. Dus genoeg regen en veel groene planten, maar wel gevolgd door goed weer en gunstige windrichtingen.

Eenmaal in Nederland gaan distelvlinders volop nectar drinken, maar ook eitjes afzetten. De rupsen die hier uit voortkomen, vertrekken aan het eind van de zomer als vlinder naar Zuid-Europa. Daar brengen ze dan de winter door, verscholen op een veilige warme plek. Rupsen die te laat zijn sterven eenvoudigweg, want in Nederland overwinteren lukt de distelvlinder niet. In de daar op volgende jaren zien we meestal niet veel distelvlinders meer, want het komt niet zo vaak voor dat alles meezit. De laatste keer dat ze zo massaal voorkwamen was dan ook in 2009. Geniet daarom van ze, nu ze er volop zijn.

Hoe zien ze er dan uit?

Als een bleek uitgevallen atalanta. Bleek oranje, met verbleekt zwart en wat witte stippen. Misschien niet de allergrootste beauty, maar toch, als je het hele verhaal erachter weet, is het toch een bijzondere ervaring ze overal te zien.