De natuur zucht onder de droogte. Hoe erg is dat?

Wat zijn de gevolgen voor de natuur van deze droogte?

Nu de aanhoudende droogte historische records breekt, bereiken ons veel vragen wat dit voor gevolgen heeft voor de natuur. Hoe begrijpelijk deze vragen ook zijn, eenvoudige beantwoorden zijn er niet. Uiteraard kan iedereen zien dat graslanden en bermen tot levenloos stro zijn verworden, dat met name jonge bomen en struiken hun bladen laten hangen of zelfs vergeeld blad krijgen. En dat poelen en sloten compleet droog komen te staan. Maar kan de plantenwereld zich weer herstellen? En wat zijn de gevolgen voor dieren?

We kunnen in ieder geval zien dat planten alle energie in de overleving steken en niet meer in de ontwikkeling van bloemen, bessen, eikels of noten. Dat heeft onherroepelijk gevolgen voor insecten die van nectar moeten leven (bloemen zijn verdroogd of produceren geen nectar meer, nieuwe worden niet aangemaakt). Veel hommels, bijen, zweefvliegen en vlinders zullen hun heil op bramenstruiken of vlinderstruiken in dorpen en steden moeten gaan zoeken, mits ze daar bij de nectar kunnen komen. Gevolgen zijn er ook voor vogels. Die kunnen nu nog wel insecten vinden. Maar vogels die straks in najaar en winter afhankelijk zijn van beukennootjes (vinken, appelvinken, kepen en glanskoppen) of eikels (gaaien) of bessen (merels, kramsvogels, koperwieken, zwartkoppen), zullen het moeilijk gaan krijgen. Dat zelfde geldt ook voor bosmuizen, rosse woelmuizen, wilde zwijnen en eekhoorns, die de winter op eikels moeten doorkomen. Dieren als zanglijsters en egels hebben het nu al moeilijk. Deze kunnen door de lange droogte geen regenwormen en slakken meer vinden. Juist egels staan op het punt jongen te krijgen, die hierdoor dreigen te verhongeren.

Een ander gevaar dat op de loer ligt, is de uitbraak van botulisme. Deze ziekte slaat vooral toe bij langdurig warm weer. Droogte versterkt dit effect nog eens doordat open wateren slinken en er geen verversing of doorstroming meer is. Dit kan vele duizenden eenden, ganzen, zwanen en meeuwen fataal worden.

De eindrekening zal pas in de loop van het jaar en mogelijk pas in de winter kunnen worden opgemaakt. Voor natuurliefhebbers is het intussen leven tussen hoop en vrees. Hopen op het onvoorstelbare herstellingsvermogen van de natuur. En vrees voor de vele slachtoffers die ongetwijfeld zullen vallen.