Verhalen vol passie: ATV De Kromme Sloot 

Een oase voor natuur en gemeenschap in Alkmaar 

Groene vrijwilligers werken met veel passie aan hun terreinen. In elke nieuwsbrief vertellen we één ‘groen verhaal vol passie’.  

De Kromme Sloot 

Aan het einde van de Olympiaweg in Alkmaar, verscholen tussen de drukke tuinen en fruitbomen van de drie omliggende tuinverenigingen, ligt Amateurtuindersvereniging De Kromme Sloot. Deze vereniging onderscheidt zich niet alleen door hun groene vingers, maar ook door hun toewijding aan de natuur. Het terrein van 3 hectare is doordrenkt met geschiedenis, precies op de plek waar vroeger een boezemsloot liep, vandaar de naam "De Kromme Sloot". Op sommige stukken van het terrein is het nog altijd erg nat, en juist hier heeft de vereniging een officieel erkende heemtuin aangelegd waar de natuur en gemeenschap hand in hand gaan. 

Omschakeling 

Een heemtuin komt er niet zomaar en zeker niet op een tuincomplex. Voor sommige tuinders betekende de overstap naar een meer natuurlijk beheerde omgeving eerst een culturele omschakeling. Want, in een traditionele tuinderscultuur draait veel om strak gesnoeide tuintjes en netjes aangeveegde paden. De weelderige, soms ogenschijnlijk rommelige aanblik van een heemtuin kan in het begin wat ‘ongewoon’ lijken. Maar langzaam maar zeker is er een verandering gaande. Steeds meer mensen beginnen de schoonheid en waarde van natuurlijke tuinen te waarderen, ondanks het misschien wat ‘rommelige’ uiterlijk. Emiel Oost is vrijwilligerscoördinator van de tuin en ziet deze omschakeling ook. “Veel tuinders maken nu graag een rondje door de heemtuin wanneer ze bezoekers ontvangen, dat zegt misschien ook al een hoop!” 

Beheer 

Alle leden van de tuinvereniging onderhouden samen het openbaar groen en dus ook de heemtuin. Regelmatig wordt er door een wisselende groep vrijwillig het beheer uitgevoerd. De parel van de heemtuin is toch wel de vijver, maar zo’n vijver brengt ook uitdagingen met zich mee op beheervlak. Na verloop van tijd groeit een natuurlijke vijver namelijk dicht. Regelmatig baggeren of de diepere delen opnieuw uitgraven zijn mogelijkheden om de poel in stand te houden. En dat is ook gebeurd! Vorig jaar is met subsidie van het Betrekken Bij Groen Fonds van Provincie Noord-Holland de poel uitgegraven en het materiaal is gebruikt om de paden op het complex te verstevigen. Verder maaien de vrijwilligers het terrein zorgvuldig en voeren ze het maaisel af. Maaisel wordt gecomposteerd en krijgt een tweede leven op de composthoop die beschikbaar is voor alle tuinders. Door maaisel af te voeren, verarmd de bodem en krijgt de oorspronkelijke moerasvegetatie weer de kans om te floreren. 

Natuurwaarden en soorten 

En die oorspronkelijke natuur is zeker teruggekeerd! Naast de rietkragen, watergentiaan en andere waterplanten groeien en bloeien de waterpunge, lidsteng en borstelbies namelijk inmiddels uitbundig in de heemtuin. Dat is nog niet alles; de vijver is de thuisbasis van kleine watersalamanders, rugstreeppadden en groene kikkers. Een waar toevluchtsoord voor amfibieën. 

Misschien wel het meest ontroerende element van de heemtuin is het regelmatige bezoek van een waterhoenpaartje, dat nestelt in het beschermende riet. Het is een teken van de flexibiliteit van de natuur als deze wordt gerespecteerd en met zorg wordt behandeld.  

Mooi voorbeeld 

De heemtuin van ATV De Kromme Sloot is een mooi voorbeeld van de toenemende waardering voor de natuur en het besef dat ook kleine bewegingen een groot verschil kunnen maken. Mensen die geen moestuin willen, kunnen ook alleen donateur worden van de vereniging en als vrijwilliger meehelpen aan het onderhoud van de heemtuin! Steeds meer tuincomplexen hebben het gebruik van gif afgezworen en omarmen een ecologische aanpak van tuinieren. Juist zij sluiten zich in toenemende mate aan bij Landschap Noord-Holland. Het besef dat we deel uitmaken van een groter ecosysteem en dat onze acties invloed hebben op omringende natuur is nog steeds groeiende. 

Nieuwsgierig geworden naar de heemtuin? Bekijk dit korte filmpje met sfeerbeelden van de heemtuin of kijk op hun website.