Afronding werkzaamheden Fort bij Veldhuis

Fort weer klaar voor de toekomst

Door: Idde Lammers

De deuren zijn vervangen, raamkozijnen opgeknapt, draagstructuren versterkt. In de afgelopen maanden zijn de gevel en het keukengebouw van Fort bij Veldhuis opgeknapt. “Dit prachtige stuk cultureel erfgoed bij Heemskerk is weer klaar voor de toekomst”, vertelt Michiel de Nijs, projectleider Vastgoed en Cultureel Erfgoed bij Landschap Noord-Holland. Deze week is het laatste schilderwerk afgerond en Michiel bekijkt het mooie resultaat met een tevreden blik.

“Een grote opknapbeurt van de gevel was hard nodig”, vertelt Michiel de Nijs. “Met name de deurkozijnen en deuren waren compleet vergaan en niet meer te redden. We hebben ze compleet moeten vervangen. De kozijnen waren zo’n veertig jaar geleden al eens vernieuwd, maar niet duurzaam genoeg. Ook was de originele detaillering van de kozijnen niet aangebracht. Dit hebben we nu wel weer gedaan. Nu alles klaar is, kunnen we er weer vele jaren mee vooruit.” 

Flinke klus

Ook het zogeheten losstaande keukengebouw is flink onder handen genomen. Het werd in de Tweede Wereldoorlog door de bezetters gebouwd en deed dienst als paardenstal en keuken. Het vervallen keukengebouw is nu weer een multifunctionele ruimte. “Dit gebouw was compleet vervallen”, zegt Michiel. “We hebben het dak gerepareerd, de draagstructuur versterkt, kozijnen vervangen, de schoorsteen en de vloer hersteld en het metselwerk op orde gebracht. Al met al was het een hele klus, maar het resultaat mag er zijn. Het is een multifunctionele ruimte geworden die we in de nabije toekomst een nuttige functie gaan geven.” De binnenruimte van het fort zelf wordt overigens verhuurd aan de stichting Aircraft Recovery Group, die er een museum heeft ingericht. Een project als dit slaagt alleen met een goed team, weet Michiel. Dit team bestond uit Vincent Smulders, een deskundig restauratie-architect, en de ervaren restauratie-aannemer Akerbouw die al meerdere forten restaureerde. Het is prachtig om te zien hoe echte ambachtslieden dit erfgoed weer in ere herstellen.”

Blijven dromen

Fort bij Veldhuis is onderdeel van de Stelling van Amsterdam. Deze stelling werd tussen 1880 en 1914 opgetrokken om Amsterdam tegen een mogelijke vijand te beschermen. Door middel van dijken, sluizen en schuiven konden de polders buiten de liniedijken onder water gezet worden. Geïnundeerd land was onbegaanbaar voor grondtroepen. Om doorgang van de vijand over de liniedijken te voorkomen werden op tientallen plekken forten gebouwd. Fort bij Veldhuis was er daar een van.

Michiel: “Ons fort maakt dus onderdeel uit van een veel groter geheel. Gezamenlijk is het UNESCO Werelderfgoed. Bij zo’n restauratie voelt dat als een grote verantwoordelijkheid.” De huidige restauratie krijgt in de toekomst mogelijk een vervolg. “We zouden ook graag de ruim één meter dikke betonnen muren opknappen, die vertonen op verschillende plaatsen scheuren. Ook staat er een vervallen zoeklichtremise uit de Tweede Wereldoorlog op het fort. Wat zou het mooi zijn als die ooit in ere wordt hersteld. En ook de liniedijken die de forten met elkaar verbonden, zijn op sommige plekken in verval geraakt. Het is mijn droom dat een deel daarvan in de toekomst in goede staat wordt teruggebracht. Gelukkig zijn er al plannen.”

Fort bij Veldhuis is onderdeel van het UNESCO Werelderfgoed de Stelling van Amsterdam. Wij voelen een grote verantwoordelijkheid voor het in stand houden van de forten die wij in beheer hebben.

Mede mogelijk gemaakt door
De renovatie van Fort bij Veldhuis is een kostbaar project. Wij konden dit niet alleen financieren en hebben gelukkig financiële steun ontvangen van de provincie Noord-Holland en stichting TriArcus uit Heemskerk.