Water in Noord-Holland

Varen en vogels kijken in oer-Hollandse wetlands

Noord-Holland is waterland. Water is overal. Het is er in allerlei vormen en afmetingen: kanalen, plassen, meren, moerassen, slootjes. Waar je water ook tegenkomt: de natuur is er vaak spectaculair. Er komen grote aantallen vogels op af. Ze rusten er, ze zoeken voedsel in het water, ze eten het sappige gras op de oevers en ze broeden in het riet. Hun gekwaak en gezang is niet te missen. Dus pak je verrekijker en laarzen en ga mee op pad.

De mooiste wetlands vinden we in de veengebieden van Laag Holland: een Nationaal Landschap met authentieke dorpjes, molens, slingerende slootjes en duizenden veeneilandjes . De beste manier om deze wetlands te ervaren, is vanuit een bootje. Een betere manier van onthaasten is er bijna niet. Je kan zelf een bootje huren in een van onze gebieden of je gaat mee op vaarexcursie met onze gidsen. Zij laten de mooiste plekjes zien. 

Onze natuurgebieden met water & moeras

Planten en dieren van de wetlands

Waar water is, zijn vogels. En in de Noord-Hollandse wetlands komen ze in grote aantallen voor. Op het water zwemmen groepen eenden en ganzen, terwijl op zompig land watersnippen rondlopen. In de rietkragen zingen rietgorzen, kleine karekieten en rietzangers. In het voorjaar is de vogeldrukte op het hoogtepunt. Honderden grutto's zijn helemaal vanuit Afrika gekomen om hier te broeden.
In het trilveen dat is ontstaan op plaatsen waar sloten dichtgroeiden, houden wortels van planten het land bij elkaar. Op andere plekken vormt het veenmos dikke kussens. Op de natte grond komen in de zomer allerlei orchideeën tot bloei (o.a. veenmosorchis en welriekende nachtorchis) en groeit zonnedauw; een vleesetende plant met kleverige druppels. 

Tussen de planten scharrelt de noordse woelmuis rond. Een uniek zoogdiertje dat alleen in Nederland voorkomt en heel goed kan zwemmen. Ze doen het hier goed omdat het natte terrein voor andere muizen niet aantrekkelijk is. Maar het is wel opletten. De muis staat hoog op het menu van de bruine kiekendief én de geheimzinnige roerdomp. Ook zo'n zeldzaamheid. Een schuwe rietvogel, die dankzij zijn camouflage nauwelijks is te ontdekken tussen het riet. Op een aantal plekken hebben bomen hun kans gegrepen en is moerasbos ontstaan. Een mooi voorbeeld is De Liede, vlakbij Haarlem. Dit bosje is een begrip onder vogelaars, want elk voorjaar komen hier tientallen lepelaars om te broeden.

Wat wij doen voor wetlands & moerassen

Als natuurorganisatie is onze primaire taak om onze wetlands zo goed mogelijk te beheren. Zo worden er in het Ilperveld regelmatig nieuwe petgaten gegraven om het ontwikkelingsproces van veen opnieuw op te starten en pionierssoorten een kans te geven. Hetzelfde geldt voor onze werkzaamheden in het Heitje van Katham, een gebied met hoogveen waar vier soorten heide groeien. Door hier te maaien en te plaggen, voorkomen we dat opschietende struiken de heide verdringen.

Een van onze belangrijkste aandachtspunten is de waterhuishouding. Waar mogelijk houden we de waterstand hoog, zodat typische moerasvogels als de watersnip er zich thuis voelen. En we proberen de waterkwaliteit verder te verbeteren door onze reservaten af te sluiten van vuil water uit andere gebieden. Samenwerking met waterschap en andere terreinbeheerders is hierbij essentieel. Dus trekken we steeds vaker samen op en onderzoeken we hoe we onze terreinen met elkaar kunnen verbinden tot grote, robuuste natuur. Waar ooit weer de otter rondzwemt en purperreigers broeden. En misschien wel de zeearend rondvliegt. Samengevat zijn de belangrijkste thema's:

• Zorg voor een duurzame waterhuishouding en verbeteren van de waterkwaliteit
• Robuuste natuur realiseren door gebieden zoveel mogelijk met elkaar te verbinden en barrières te verwijderen
• Onderzoek naar nieuwe duurzame oplossingen voor de bodemdaling in veengebieden
• Goede zonering tussen natuur en recreatie

Hoe kan jij helpen?

Word je ook warm van wetlands en moerasnatuur? En wil je helpen om de prachtige waterrijke natuur in Noord-Holland te beschermen voor de toekomst? Dat kan op allerlei manieren, afhankelijk van wat je aanspreekt en wat er het beste bij je past. Mensen die graag de handen uit de mouwen steken, kunnen zich aansluiten bij ons team vrijwilligers en helpen bij uiteenlopende werkzaamheden. Als gids tijdens een vaarexcursie bijvoorbeeld. Of misschien ben je handig met het onderhoud van boten? Of je gaat lekker buiten aan de slag, met een groep het veld in. Een financiële bijdrage is uiteraard ook mogelijk. Je kunt donateur worden, een periodieke schenking afsluiten of een vrije gift geven. Of wat dacht je van een inzamelingsactie tijdens je verjaardag of jubileum? Dat zorgt vaak voor leuke reacties en kan een verrassend hoge donatie opleveren. Hoe je ons ook helpt om de wetlands te beschermen, elke bijdrage is van harte welkom!

Bekijk alle mogelijkheden