Natuur leeft in de Zaanstreek
Zaanse Natuurdag 2021
De zorg om natuur leeft sterk in de Zaanstreek. Dat bleek weer op zaterdag 2 oktober. Twee jubilerende natuurbeherende vrijwilligersgroepen, Stichting Kalverpolder en de Vereniging tot Ongeschonden Behoud van het Westzijderveld, organiseerden in de Bullekerk te Zaandam: de Zaanse Natuurdag 2021. Alle vrijwilligersorganisaties die in de Zaanstreek werkzaam zijn in natuurbeheer, presenteerden zich daar.
En omdat de meeste daarvan voor ondersteuning bij ons zijn aangesloten, gaf ook ons Team Betrekken bij Groen ‘acte de présance’. Het werd een massaal bezochte dag, waarop men elkaar eindelijk voor het eerst sinds het uitbreken van de coronapandemie weer in levenden lijve zag. Dus werd er flink bijgepraat en dat onder muzikale begeleiding van Tim Knol, die verklaarde sinds vorig jaar ook de natuur te hebben ontdekt.
Vereniging tot Ongeschonden Behoud Westerzijderveld (OBW) bestaat 40 jaar
De Zaanstreek is in Noord-Holland het onbetwiste hart van de veenweidennatuur. Voor de één een zegen, voor de ander, vooral de bouwlobby, een vloek. Veel Zaankanters zijn helemaal vervlochten met hun natuur. Ze varen er met hun bootjes, ze vissen er en ze kijken er vogels, want die zijn er volop. Ze genieten dagelijks van het prachtige, kenmerkende landschap met haar ontelbare eilandjes. De natte veennatuur zit daardoor diep in het hart. Hoe diep, bleek 40 jaar geleden al, toen de gemeente Zaandam plannen had om dwars door het Westzijderveld een nieuwe weg aan te leggen.
Een storm van protest stak op: het zou een ongekende aantasting zijn van dit unieke gebied en wellicht het begin van meer. Een breed gedragen burgerinitiatief zag het licht; de Vereniging tot Ongeschonden Behoud van het Westzijderveld. Het bleef niet bij protest. Samen met de Vogelwacht Zaanstreek nam zij ook het beheer van eilandjes met achterstallig onderhoud ter hand. Eigenaar Staatsbosbeheer had niet de middelen voor voldoende beheer. Tot op de dag van vandaag maaien vrijwilligers van OBW het riet en verwijderen zij de boomopslag. De vereniging sloot zich tevens aan bij Landschap Noord-Holland. Dankzij OBW leven er nog steeds weidevogels in het gebied en broeden er nog zeldzaamheden als roerdomp, snor en baardmannetje. Het Westzijderveld behoort daarom tegenwoordig tot de Natura 2000-gebieden. Een erkenning van 40 jaar volhardend vrijwilligerswerk!
Stichting Kalverpolder
Achterstallig onderhoud was er ook in de Kalverpolder, een veenweidegebied aan de oostzijde van Zaandijk, achter de Zaanse Schans. Vijftien jaar geleden dreigden de weidevogels en de zeldzame rietvogels hier geheel te verdwijnen door het overal opschietende elzen/berkenbos. Een eeuwenoud en zeer bio-divers landschap dreigde zo teloor te gaan. Dit lieten de Zaankanters niet gebeuren. Een groot aantal burgers verenigden zich in de Stichting Kalverpolder en togen aan het werk. Wekelijks werd boomopslag weggehaald en riet gemaaid en afgevoerd.
De groep sloot zich ter ondersteuning bij ons aan, zodat gereedschap in grote aantallen kon worden geleend en mensen konden worden opgeleid om met machines te werken. Ook volgden velen een basiscursus ecologie van veenweiden en laagveenmoeras. Stichting Kalverpolder is nu één van de grootste vrijwilligersgroepen op natuurbeheergebied in Noord-Holland met een groot eigen machinepark.
De gelijknamige polder is weer het open veenweidegebied waar veel van de natuurlijke rijkdom langzaam terugkeert. Het is daarom terecht dat de stichting op de Zaanse Natuurdag 2021 de winnaar werd van de Zaanse Natuurprijs, beschikbaar gesteld door de Bredenhofstichting.
