8 vogelsoorten die niet zonder riet kunnen

Deze vogels krijgen een plek in het nieuwe rietmoeras 

Riet Phragmites australis is geen gewone plantensoort. Het is een grasachtige die een geheel eigen biotoop met bijpassende soorten creëert. Heel veel andere plantensoorten en dieren zijn hiervan afhankelijk. Door de aanleg van een nieuw rietmoeras in de Eilandspolder kunnen we onderstaande prachtige vogelsoorten naar het gebied trekken. De een heel zeldzaam, de ander wat algemener. Allemaal de moeite waard om te leren kennen.

1. Roerdomp

Deze geheimzinnige rietbewoner hoor je vaker dan je hem ziet. Hij klinkt als een misthoorn en niet iedereen zal een vogel in het geluid herkennen. Bij vorst, als deze reigerachtige genoodzaakt wordt het rietveld te verlaten en een wak op te zoeken, zie je de roerdomp vaker. In het waterriet bouwt de roerdomp een nest voor de 4 of 5 olijfbruine eieren. Ze eten vooral kikkers en vissen. In het Ilperveld, waar we uitgebreid onderzoek deden aan deze bedreigde vogelsoort, bleek dat ze ook graag muizen eten. Door enkele roerdompen met een zendertje uit te rusten, weten we nu dat ze tot in Gambia in West-Afrika overwinteren.

2. Bruine kiekendief

Alle kiekendiefsoorten broeden op de grond. De bruine kiest daarbij vooral voor rietvelden, hoewel ze ook wel eens in graanvelden worden gevonden. Deze indrukwekkende roofvogel vliegt rond boven riet, water en weiden op zoek naar een prooi: een jonge meerkoet, een dode vis of een mol. Heel anders dus dan een buizerd die meestal stil afwacht op een tak of paaltje of er een muis in de buurt komt. Als de vogel dan ook nog zijn vleugel in een v-vorm houdt, dan weet je het zeker: bruine kiekendief!

3. Waterral

Als je in de gelegenheid bent om deze vogel van dichtbij te bekijken, bijvoorbeeld omdat je vogelringer bent, valt op dat de waterral heel smalletjes is. Dat slanke lijft is handig om snel tussen de rietstengels te lopen. Tussen het riet, op de grens van water en land, eet hij slakken, insecten en wormen. Dit familielid van meerkoet en waterhoen hoor je vaker dan dat je hem ziet. Hij heeft meerdere geluiden, maar het gillen als een ‘mager speenvarken’ hoor je het vaakst. Hopen dat we dit steeds vaker in de Eilandspolder horen!

4. Baardman

Tijdens een excursie in de Eilandspolder zullen de oren van de gids gespitst zijn op het metaalachtige gepingel van de baardman. Er is namelijk geen vogelsoort waarmee je mensen blijer kan maken, dan het laten zien van een groepje van deze vogels. Baardmannetjes broeden in uitgestrekte rietvelden met veel jong riet en we hopen dan ook dat ze vaste bewoner worden van het nieuw te vormen rietveld in de Eilandspolder. Baardmannen blijven het hele jaar in Nederland. Ze zwerven in de winter rond en zijn dan ook in kleinere rietvelden te vinden.

5. Blauwborst

Hij is familie van de nachtegaal maar zingt veel bescheidener. Toch is het een feest als half maart zijn tjub-tjub-tjub-tierelierelier vanuit het rietveld klinkt. Hij zit dan bovenop een rietstengel of een struikje. Het zien van een blauwborst, is net als de andere vogels met blauw in hun verenkleed (ijsvogel, scharrelaar), iets dat veel mensen heel erg aanspreekt. De blauwborst zoekt voedsel op de grond. Deze soort zal daarom in het nieuwe rietmoeras in de Eilandspolder vooral aan de randen te vinden zijn.

6. Kleine karekiet

We verwachten dat er heel wat kleine karekieten zullen gaan broeden in het nieuwe rietmoeras in de Eilandspolder. Deze vogel moet het niet hebben van zijn verenkleed, maar zingen kan hij als de beste. Hij maakt een rustig voortkabbelend liedje: kare-kare-kiet-kiet. Het nestje is een waar kunstwerkje. Het is een diep kommetje en het hangt aan wat rietstengels. Het schommelt lekker in de wind mee met het riet. Soms komt er een koekoek langs en dan voeden ze niet hun eigen jongen op, maar het jong van een koekoek.

7. Rietzanger

Bescheidenheid is een term die de rietzanger niet kent. Vanaf begin april komen ze terug uit Midden-Afrika en meteen is het een drukte van belang in het rietveld. Uitsloverig zingen ze hun snelle lied om een plek veilig te stellen. De rietzanger doet het goed en we rekenen op zo’n 10 paartjes die hier zullen gaan broeden. Dat is ook het aantal dat nu broedt in het Kerkemeertje en omgeving. Dit gebied aan de zuidkant van de Eilandspolder werd in de jaren negentig door ons opgeknapt en wordt sindsdien nauwgezet gevolgd onze vrijwilligers. We weten daarom precies hoeveel vogels een flink rietveld kan herbergen.

8. Rietgors

Al in maart beklimmen de mannetjes rietgors een hoge rietstengel om een eenvoudig liedje te zingen. Ze bezetten daarmee hun territorium en proberen een vrouwtje te lokken. Dit is geen zeldzame soort en is op veel plekken in de Eilandspolder te zien bij rietkragen en ruigtes. Ze maken een goed verborgen nestje op de grond of laag in een struikje. Het legsel bestaat uit drie tot vijf grijsblauwe tot roodbruine eieren met mooie stippen en strepen.