Zitpalen moeten levens van kerkuilen redden

Kerkuil in Top 3

Jaarlijks worden in Nederland een paar miljoen vogels doodgereden door het autoverkeer. De meest voorkomende vogels, zoals merels en wilde eenden, zijn daarbij het vaakst de klos. Maar als je kijkt bij welke vogelsoorten jaarlijks de meeste individuen door het autoverkeer sneuvelen, staan steevast twee uilen in de top drie. Eén uilensoort staat zelfs ieder jaar weer op de eerste plaats; de kerkuil. Geschat wordt dat bijna de helft van alle kerkuilen zijn leven eindigt als verkeersslachtoffer. Is daar echt niets aan te doen?

Jagen in bermen

Dat kerkuilen zo vaak ten prooi vallen aan het autoverkeer, heeft alles te maken met hun gewoonten om dolgraag in bermen van snelwegen of provinciale wegen te jagen. Daar stikt het van de veldmuizen, hun hoofdvoedsel en daar staan toevallig prachtige paaltjes om vanaf te jagen; de hectometerpaaltjes. Om die aan te vliegen of bij het weg vliegen, kruisen kerkuilen heel laag de weg. Met fatale gevolgen. De kerkuilenwerkgroep Noord-Holland, Rijkswaterstaat en de Provincie Noord-Holland hebben daarom samen de handen ineen gesloten om daar iets aan te doen.  Ze gaan de hectometerpaaltjes ongeschikt maken als zitplek en tegelijkertijd hogere zitpalen aanbieden die verder van de weg staan. Heel simpel; maar het lijkt te werken, zo bleek eerder uit een proef in Friesland. Op woensdag 5 november zijn de werkzaamheden gestart. Wie op de A7 bij Beesterzwaag vreemde palen met dwarsliggers in de berm ziet staan, moet dus niet opkijken. Hier worden levens gered.

Aanpassing hectometer paaltjes

De hectometer paaltjes worden als zitplek ongeschikt gemaakt door er een rollertje op te plaatsen. Bij het landen kukelen de uilen dan direct voorover. Zo’n hogere paal die iets verderop in de berm staat, wordt dan wel heel aantrekkelijk. Die heeft bovendien als voordeel dat een kerkuil bij het aan en af vliegen automatisch over de auto’s heen gaat en niet er voorlangs. Een geweldige uitkomst dus.

Het had trouwens heel wat voeten in de aarde om een geschikte roller te ontwikkelen. Telkens wisten de uilen met hun poten de roller zo te blokkeren, bijvoorbeeld via de bevestigingspunten, dat ze er toch lekker bovenop konden blijven zitten. Pas na lang peinzen werd het huidige type bedacht. Om zeker te weten of de hoge zitpaal ook in Noord-Holland werkt, gaat ecoloog Jasja Dekker, samen met de Kerkuilenwerkgroep het gebruik ervan door de uilen en de gevolgen voor hun overleving monitoren. Al in 2020 hopen we meer te weten over de resultaten.

De Kerkuilenwerkgroep Noord-Holland is voor ondersteuning aangesloten bij Landschap Noord-Holland.