Realisatie van Natuurnetwerk verder uitgesteld

Slecht nieuws voor Noord-Holland

Deze zomer werd bekend dat de Provincie Noord-Holland vooral natuuraankopen in ‘focusgebieden’ van het Natuurnetwerk wil financieren. Voor de aankoop buiten deze gebieden, zal een bescheiden bedrag beschikbaar zijn. Landelijk is afgesproken dat het NatuurNetwerk Nederland in 2027 gerealiseerd is. Oorspronkelijk was 2021 de afspraak. En nu wil de provincie de deadline voor Noord-Holland uitstellen naar 2050. Bas Rüter, onze directeur, heeft zijn zorg hierover uitgesproken bij Natuurgedeputeerde Rosan Kocken en vraagt dit uitstel terug te draaien.  

Als natuurorganisatie vinden we het van groot belang dat het Natuurnetwerk snel af is, want aaneengesloten natuur is van levensbelang om de afgenomen biodiversiteit te stoppen en te keren. Intussen blijven wij grond aankopen voor nieuwe natuur in het Natuurnetwerk. Dit is mogelijk dankzij de steun van 6.500 natuurliefhebbers en het Noord-Hollands Natuurfonds.

Voltooiing hard nodig

De Nederlandse natuur staat onder grote druk. Ongeveer 75% van de kwetsbare soorten en 90% van hun leefgebieden verkeert in slechte tot zeer slechte staat. Nederland heeft relatief weinig natuur en de natuurgebieden die er zijn, zijn vaak klein en niet met elkaar verbonden. Het Natuurnetwerk Nederland (NNN) moet dat veranderen, maar de realisatie loopt flink achter, zo blijkt uit de laatste voortgangsrapportage natuur die in 2023 verscheen.

Netwerk dringend nodig voor biodiversiteit

Hoe mooi is het wanneer bestaande en nieuw aan te leggen natuurgebieden samen een netwerk vormen dat functioneert als één groot natuurgebied; robuuste natuur die tegen een stootje kan en kwetsbare planten en dieren een grotere kans hebben om te overleven. En wel zo, dat natuurgebieden ook beter met het omringende agrarisch gebied verbonden zijn. Dat is goed voor de biodiversiteit. Tien jaar geleden werd in het Natuurpact afgesproken dat het Natuurnetwerk Nederland in 2027 klaar zou zijn. Sinds 1 januari 2011 is 48.511 hectare nieuwe natuur ingericht in Nederland. Dat is 61% van het einddoel (80.000 hectare). Er gebeurt dus wel íets, maar het is lang niet genoeg om de afspraken uit het Natuurpact na te komen. 

Noord-Holland loopt flink achter in Nederland

Eind 2023 verscheen de negende Voortgangsrapportage Natuur. Daarin geven Provincies en het Rijk een overzicht van de voortgang van het natuurbeleid in 2022. In 2022 zijn er weer stappen gezet voor de aanleg van nieuwe natuur, maar versnelling blijft nodig om de uiteindelijke natuurdoelen te halen. Noord-Holland heeft met 10.077 hectare NNN een van de grootste opgaven van alle provincies. Sinds 2011 is daar 5.820 hectare van gerealiseerd. Er moet nog 4.257 hectare NNN aangekocht en ingericht. Het aankopen van de helft is niet haalbaar, zoals in Westfriesland, geeft de provincie aan. Daarom wil zij de focus leggen op aankopen in: de binnenduinrand, veengebieden in de Zaanstreek en de Vechtplassen. In de andere regio's hoeft de NNN pas over 26 jaar gerealiseerd te zijn.

Wat doen wij

Onze ambitie is om zelf 250 hectare natuurgrond aangekocht te hebben in 2027. We houden dus continue onze ogen open voor aankoopkansen. En kijken naar percelen die naadloos in het Natuurnetwerk Nederland passen en aansluiten bij bestaande natuurgebieden. Daarbij kijken we ook kritisch naar de vastgestelde grenzen van de NNN. Als we belangrijke ecologische kansen zien buiten de NNN, maken we ons hard voor een NNN status van deze terreinen. In de afgelopen jaren hebben wij nieuwe en bestaande gronden binnen het NNN ook kunnen verwerven, dankzij 6.500 natuurliefhebbers. En we hebben voldoende percelen met potentie op het oog. Hoewel het gaat om een bescheiden aandeel van de nog totaal te realiseren NNN-opgave, zetten we alles op alles om onze ambitie te realiseren. 

Meer lezen kan hier

Aankoop voorbeelden 

De grondaankoop van bijna vijf hectare grond in de Zuurvenspolder bij Bergen en vier hectare grond naast het Mosselwiel bij ’t Zand. Ook een mooi voorbeeld is Zandpolder (6), vanwege de ligging tussen al ingerichte delen konden we via deze aankoop van vier hectare een aaneengesloten natuurgebied creëren. Het is belangrijk om gronden veilig te stellen, zodat er geen activiteiten meer plaatsvinden die schadelijk zijn voor de natuur. Een recent aankoopvoorbeeld is de 20 hectare grondaankoop in 2024 in het Ilperveld. Aan de randen van dit gebied maken we de percelen samen met boeren geschikter voor weidevogels, en in het hart van het Ilperveld ontstaat ruimte voor veennatuur.