Oproep: géén tweede rij hoogspanningsmasten

Spaar het landschap! Aanlanden stroomkabels bij Den Helder is ongewenst

Nederland maakt zich klaar om de elektriciteit van nieuwe windmolenparken in de Noordzee aan te voeren naar het hoogspanningsnet. Ook in Noord-Holland komen straks een aantal stroomkabels aan land. Een van de beoogde aanlandingsplekken is Den Helder. Als die plek gekozen wordt, komt er minstens 40 kilometer aan extra hoogspanningsmasten van noord naar zuid in het Noord-Hollandse landschap bij. Bij aanlanding rond IJmuiden kan de kabel ondergronds worden aangelegd. Wij vinden daarom de locatie bij Den Helder ongeschikt en roepen iedereen die er ook zo over denkt op om bij het Ministerie van Economische Zaken een reactie in te dienen.

Wat zijn de plannen van de overheid?

Het ministerie van Economische Zaken zoekt via het Programma Verbindingen Aanlanding Wind Op Zee 2031-2040, kortweg VAWOZ, naar locaties in Nederland om tien stroomkabels en twee waterstofleidingen vanuit de Noordzee naar bestaande hoogspanningstracés op land te laten aansluiten. Deze kabels zijn nodig om de bouw van nieuwe windmolenparken mogelijk te maken. In Noord-Holland zijn zeven mogelijke locaties in beeld: een locatie bij Den Helder en zes locaties in het zuiden van de provincie. Als de keuze op Den Helder valt, moet er een extra bovengrondse hoogspanningsleiding komen vanuit de Kop van Noord-Holland naar het zuiden van de provincie. Als de keuze op een zuidelijke locatie valt, kan de aanlanding en de aantakking op de bestaande hoogspanningsmasten geheel ondergronds worden gerealiseerd.

Een tweede rij hoogspanningsmasten, dwars door het mooie Noord-Hollandse landschap. Dat zou toch eeuwig zonde zijn?

Ons standpunt: kies voor een ondergronds trace

Wij zijn vóór het opwekken van duurzame energie. Door de energietransitie en de komst van extra windmolens en zonneweides verandert ons Noord-Hollandse landschap onmiskenbaar. Het brengt extra infrastructuur met zich mee. Niet alle locaties vinden we geschikt. Wij vinden dat aanlandinglocaties uit zee in de buurt van de huidige elektriciteittracés moeten aanlanden, zodat er geen nieuwe bovengrondse hoogspanningskabels op land nodig zijn. Den Helder als aanlandingslocatie vinden we ongeschikt, vanwege de grote landschappelijke impact. Naast de nieuwe kabels, moet er ook ruimte worden gezocht voor grote waterstoffabrieken (electrolyzers). Deze nieuwe industrieterreinen passen in de huidige industrieterreinen bij het Noordzeekanaal, en niet in de Noordkop.

Het benodigde hoogspanningstracé komt waarschijnlijk direct naast het voorgenomen nieuwe 380-kv hoogspanningstracé van Middenmeer naar het zuiden van de provincie te liggen. Er verschijnen dan minstens 40 kilometer aan extra hoogspanningsmasten in het landschap, in een dubbel rij. De tweede bovengrondse hoogspanningskabel is noodzakelijk omdat de stroom vooral gebruikt wordt in het zuiden van de provincie, en moet worden afgevoerd vanuit de Noordkop. De twee rijen hoogspanningsmasten zullen vanwege veiligheid op de nodige afstand van elkaar komen te liggen. Hierdoor zijn ze dominant aanwezig in het landschap. Voor vogels is de ontwikkeling ook negatief. De strook tussen en naast beide mastenrijen is minder geschikt als weidevogelbroedgebied en met een dubbele rij masten is de kans op botsingen voor (trek)vogels groter.

De strook tussen en naast beide mastenrijen is minder geschikt als weidevogelbroedgebied

Oproep aan natuurliefhebbers

Op 31 maart 2024 deden we een oproep aan iedereen die bezorgd is om bij het Ministerie een formele reactie in te dienen op de onderzoeksroutes voor aanlanding. Als natuurorganisatie hebben we dit uiteraard ook gedaan. Hiermee geven we een belangrijk signaal naar de overheden om voor de minst schadelijke variant voor natuur en landschap te kiezen.

In samenhang beoordelen

De plannen voor de aanlanding vanuit zee, en een nieuw hoogspanning tracé naar de Kop van Noord-Holland, worden los van elkaar beoordeeld. Over enkele maanden is het mogelijk om te reageren op de verschillende routes voor de 380-kv verbinding over land. De noodzaak om een enkele, of een dubbele rij aan masten te plaatsen volgt echter uit de gekozen locatie voor de aanlanding uit zee. Bij aanlanding in het zuiden is er geen dubbele rij nodig, en zijn de gevolgen voor natuur en landschap minder groot. Om deze reden horen beide plannen volgens ons in samenhang te worden beoordeeld. In 2025 valt zowel het besluit over de locatie van de aanlanding, als over het tracé van de hoogspanningskabels naar de Kop van Noord-Holland.